Rouw: het gemis van wat had kunnen zijn

Een gesprek tussen twee vriendinnen over het leven en gemis.

Dit had ik niet zien aankomen. Had ik iets verkeerds gezegd? Iets op een verkeerde manier gevraagd? Waar ons gesprek eerst luchtig en gezellig was, had ze nu ineens tranen in haar ogen. Een diepe pijn zag ik in haar grote bruine ogen. Ik schrok, maar ik was ook blij dat ze zich zo vertrouwd voelde om die kant van haar aan mij te laten zien. 

Ayla is een dierbare vriendin die ik eens in de zoveel maanden zie en waar ik altijd open en mooie gesprekken mee heb. Ze kwam me opzoeken in Dordrecht en ik nam haar mee naar een lunchtentje. Het was de eerste dag na het suikerfeest, dus extra feestelijk dat ze nu overdag weer kon eten na weken gevast te hebben op dit tijdstip. 

‘Hoe was het Suikerfeest? Was het gezellig met je familie?’ vroeg ik haar. En toen brak ze. Ze vertelde over hoe moeilijk en confronterend ze het vond om te zien hoe haar zussen en nichtjes ‘verder’ gingen met hun leven. Trouwen, huis kopen, kinderen krijgen. En dat zij voor haar gevoel ‘stil staat’. Het is geen misgunnen maar een diep onbeantwoord verlangen waarvan ik niet wist dat ze dat had. Ik ken haar namelijk als een vrije geest, die zich niet wil laten vastleggen door een huwelijk, koophuis of een kind. Een onafhankelijke vrouw die geregeld de wereld over reist, elk weekend de sterren van de hemel danst en houdt van nieuwe avonturen. 

Ze vertelde dat nu ze 42 is en haar relatie onlangs is gestrand, ze een soort rouw voelt over iets dat ze eigenlijk nooit heeft gewild. Het verschil is dat het nu ook definitief voor haar besloten is dat het krijgen van kinderen er voor haar niet meer in zit. Ook al is het enigszins haar eigen beslissing geweest; toch is het een deel van haar vrouwzijn dat rouwt over deze mogelijkheid. 

Ik troostte haar en hield haar hand even vast. Ik voelde een soort herkenning van haar gevoel. Ik heb dan wel een kind, een gezin, een koophuis. Maar soms voel ik rouw over hoe mijn leven had kunnen zijn als ik dit niet had gehad. Dan mis ik mijn oude leven waarin ik me vrij voelde, reisde, danste en ging gaan en staan waar ik wilde. Beetje zoals Ayla’s leven nu. 

Hoewel mijn gevoel anders is dan het hare, denk ik dat iedereen op bepaalde vlakken in zijn leven rouwt om dat wat had kunnen zijn. Om de levenspaden die we niet hebben bewandeld. We kunnen nu eenmaal niet alle mogelijke paden bewandelen die voor ons liggen. Heel logisch en gezond om hierover te rouwen, om vervolgens vol te accepteren en te koesteren wat er wél is.